ზოგადი გაგებით, სისტემის ბიბლიოთეკა არის მონაცემთა საცავი, რომელსაც ოპერაციული სისტემები ან პროგრამულ უზრუნველყოფას იყენებენ ოპერაციის ან შედგენის დროს.
სისტემის ბიბლიოთეკები შეიცავს ჩვეულებრივ გამოყენებულ ქვეპროგრამებს და ფუნქციებს. პროგრამირებასთან დაკავშირებით, ბიბლიოთეკები ინახავს გრაფიკასთან, მასივებთან, დიალოგებთან და ა.შ.
სისტემური ბიბლიოთეკის კონცეფცია გამოიყენება როგორც ინდივიდუალური პროგრამებისთვის, ისე მთლიანად ოპერაციული სისტემებისთვის და ეს ეხება როგორც Windows- ის, UNIX- ის და Mac- ების ოჯახებს.
"ბიბლიოთეკის" განმარტება პირველად 1951 წელს გაჩნდა მ. ვილკესის, დ. უილერისა და ს. გილის წიგნში "პროგრამირება ელექტრონული საანგარიშო მანქანებისთვის"
მუშაობის პრინციპის თანახმად, სისტემის ბიბლიოთეკები იყოფა დინამიურ და სტატიკურებად.
დინამიური ბიბლიოთეკები
დინამიური ბმულების ბიბლიოთეკები არის კომპონენტი, რომელიც იტვირთება მეხსიერებაში, როდესაც ითხოვს გაშვებული პროგრამა. ამრიგად, საჭირო არ არის ქვეპროგრამის კოპირება თითოეულ აპლიკაციაში - ყველაზე გავრცელებული ფუნქციები ინახება როგორც ბიბლიოთეკა.
გარდა ამისა, RAM– ში დატვირთული ბიბლიოთეკა შეიძლება გამოყენებულ იქნას ერთდროულად რამდენიმე პროგრამით, რაც ზოგავს სისტემის რესურსებს. ეს განსაკუთრებით ეხებოდა გამოთვლის პირველ ხანებში.
დინამიური ბმულის ბიბლიოთეკის ფაილებს Windows OC– ში აქვთ გაფართოება.dll (დინამიური ბმულების ბიბლიოთეკა) და ინახება system32 დირექტორიაში. UNIX- ის მსგავს სისტემებში მსგავსი კომპონენტები ეწოდება გაზიარებულ ობიექტებს და აქვთ გაფართოება.ასე, Mac OS– ში -.dlyb.
მორის უილკესმა და სხვებმა ბიბლიოთეკას მიანიჭეს შემდეგი განმარტება - მოკლე, წინასწარ მომზადებული პროგრამა ინდივიდუალური, ხშირად შემხვედრი (სტანდარტული) გამოთვლითი ოპერაციებისათვის.
შეუძლებელი იყო პროგრამის შესრულების მოდულური მიდგომის ყველა უპირატესობის მიღება. ეს გამოწვეულია DLL ჯოჯოხეთის სახელით ცნობილი ფენომენის გამო, რომელშიც პროგრამა ითხოვს ერთდროულად ერთი და იგივე ბიბლიოთეკის სხვადასხვა ვერსიებს (DLL). ეს იწვევს ოპერაციული სისტემის გაუმართაობას და საიმედოობას.
ვინდოუსის ოჯახის თანამედროვე ოპერაციულ სისტემებში, კონფლიქტების თავიდან აცილების მიზნით, დასაშვებია ბიბლიოთეკის სხვადასხვა ვერსიის გამოყენება, რაც ზრდის საიმედოობას, მაგრამ ეწინააღმდეგება მოდულურობის პრინციპს.
სტატიკური ბიბლიოთეკები
სტატიკური ბიბლიოთეკები ასევე ინახავს ქვეპროგრამასა და ფუნქციების კოდებს, მაგრამ დინამიურიდან განსხვავებით, ისინი გამოიყენება პროგრამების შედგენისას. ანუ, პროგრამაში შედის მთელი საჭირო კოდი. პროგრამა ხდება დამოუკიდებელი, დამოუკიდებელი დინამიური ბიბლიოთეკებიდან, მაგრამ მათი ზომა იზრდება.
როგორც წესი, Windows– ზე, ასეთი ბიბლიოთეკების ფაილებს აქვს.lib გაფართოება, UNIX– ის მსგავს სისტემებზე -.a.
ყველაზე მეტად შედგენილ ენებთან მუშაობა, მაგალითად, C, C ++, Pascal, შეუძლებელია სტატიკური ბიბლიოთეკების გარეშე.
